Bamboe snoeien: een must, wanneer snoeien en vanaf welke hoogte? Lees hier alles over het snoeien van bamboe.
Los van het feit dat bamboe erg geschikt is voor het maken van gebruiksvoorwerpen zoals toiletpapier, kan de plant ook worden ingezet buitenshuis, bijvoorbeeld voor het aanleggen van een bamboe scherm of haag. Een bamboeplant groeit - net als alle andere grassoorten - snel en het bijhouden van de bamboestengels is dan ook een must. De nieuwe scheuten van de sterke plant groeien snel, waardoor de bamboe regelmatig zal moeten worden gesnoeid. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste punten omtrent het snoeien van bamboe.
Belangrijke vraag: moet je bamboe wel snoeien?
Wanneer de bamboeplant na een tot drie jaar volwassen hoogte heeft bereikt, is het voordelig om de bamboe eens in de zoveel tijd te snoeien. Door het snoeien van de bamboeplant voorkom je dat overtollige halmen aan het einde van hun levenscyclus onnodig ruimte in nemen. Deze halmen gaan doorgaans ongeveer tien jaar mee. Het verwijderen van oude stengels helpt om nieuwe groei te stimuleren en ruimte te creëren voor nieuwe halmen. Snoeien is meestal pas nodig als de bamboe zich gevestigd heeft. Dit is meestal na het derde tot vijfde groeiseizoen. De tijd die bamboe nodig heeft om zich te vestigen hangt af van vele factoren zoals het plant gebied, de soort, de klimaatzone, het water, het zonlicht en de bodem. Het is dus wel degelijk voordelig om bamboe te snoeien.
Hoe kan je bamboe snoeien?
Houd er allereerst rekening mee dat dankzij het hardnekkige karakter van de bamboeplant er geen reden is om voorzichtig te snoeien, omdat de bamboe halmen in korte tijd weer aangroeien. Pas natuurlijk wel op dat de plant niet zo veel gesnoeid wordt dat de bamboe schade oploopt. Er zijn vier verschillende methodes om bamboe te snoeien en te trimmen. Hieronder worden deze kort uitgelicht.
Onderhoudssnoei
De voornaamste reden om bamboe te snoeien is om de plant te onderhouden. Bij onderhoudssnoei is de eerste stap dat de dode bamboe halmen worden afgeknipt. De dode of dorre bamboe halmen zijn te herkennen aan de gele of bruine kleur. In sommige gevallen hebben de halmen helemaal geen bladeren meer. Door het verwijderen van de dode halmen wordt er ruimte gemaakt voor nieuwe scheuten om te groeien.
Een onderdeel van het onderhouden is ook uitdunnen. Uitdunnen houdt in dat de oudste stengels die zijn uitgedroogd of dreigen te veel plek in te nemen, worden afgeknipt. In principe zou elke stengel die te veel plek inneemt kunnen wordt afgeknipt, maar kies altijd eerst voor de oudste en minst aantrekkelijk uitziende bamboestengel. In dit geval is het gunstig de stengel zo dicht mogelijk bij de grond of bij de wortel af te knippen zodat er geen ongewenste bruine stronk meer zichtbaar is.
Bamboe uitdunnen
Een andere methode om de bamboe te snoeien is door de plant uit te dunnen, omdat er bijvoorbeeld teveel bamboestokken naast elkaar groeien. Dit zorgt er voor dat de lucht stroom afneemt en minder zonlicht naar binnen kan schijnen. Uitdunnen moet in dit geval gebeuren als de bamboe volgroeid is. Het doel van het uitdunnen is voornamelijk ook om de schoonheid en de elegantie van de bamboe te behouden. Het proces van uitdunnen van de bamboe kan tot meerdere malen per jaar herhaald worden. Vaak gebeurt dit in ieder geval na de winter, bij stengels die hebben geleden onder de winterkou. Het uitdunnen van de bamboe zal ruimte laten voor nieuwe en jonge halmen met mooie bladeren.
Bamboe opsnoeien
Opsnoeien - het omhoog snoeien van de bamboeplant - is de derde methode om bamboe te snoeien. Wanneer men de intrigerende kleuren van bamboe halmen wilt laten zien, dan is opsnoeien de beste snoeimethode. Tijdens het opsnoeien van de bamboeplant worden de onderste takken van de bamboestammen getrimt. Hierdoor wordt de kleurige stengel van de bamboeplant goed zichtbaar. Ook voorkomt het dat de stengel opnieuw groeit, omdat alle scheuten worden verwijderd. Daardoor behoudt de bamboe plant zijn opgesnoeide uiterlijk van een halm met een grote bos bladeren, vergelijkbaar met het uiterlijk van een boom. Let wel, door het opsnoeien zorgt de bamboeplant wel voor minder privacy. Een oplossing zou kunnen zijn om een lage Hemelse bamboe haag achter de opgesnoeide bamboe te plaatsen zodat alsnog de bamboe de volledige muur of schutting bedekt. De hemelse bamboe haag ziet er ieder seizoen anders uit: hij bloeit, kan bessen krijgen én heeft dieprode bladeren gedurende de hele winter.
Bamboe toppen
De laatste methode om de bamboe plant te snoeien is ‘toppen’. Wanneer de bamboe wordt getopt wordt het bovenste gedeelte van de bamboe plant gesnoeid op de gewenste hoogte. Het toppen gebeurt om een ongelijkmatig uiterlijk weg te werken en de groei naar boven te beperken. Het is ook een goede manier om overhangende bamboes minder te laten buigen. Als de top van de halm en de takken worden afgesneden, wordt ook het gewicht van de bladeren weggenomen, waardoor de bamboe plant rechtop kan staan.
Echter, eenmaal getopt zal de bamboe plant nooit meer verticaal groeien en blijft de plant gedurende zijn hele levenscyclus op dezelfde hoogte. Allereerst wordt de gewenste hoogte bepaald. Met name bamboe hagen kunnen een bepaalde hoogte en breedte vereisen. De stam zal namelijk niet meer groeien, alleen de takken nog. Vervolgens wordt de bamboe plant gesnoeid met een scherpe snoeischaar, takkenschaar of handzaag. Zorg er altijd voor dat het gereedschap dat wordt gebruikt wordt schoongemaakt voor het snoeien om kans op besmetting te voorkomen. Tenslotte is het belangrijk bij het toppen van bamboe dat de halmen worden geknipt net boven een knoop, ongeveer een halve centimeter. Wanneer er onder de knoop geknipt wordt ontstaat er een bruine top.
Wanneer kan ik bamboe snoeien?
De ‘beste’ tijd om bamboe te snoeien verschilt per soort. Over het algemeen is dit meestal rond het einde van de winterperiode of wel aan het einde van de lente. Bamboe snoeien in de winter zorgt er voor dat de bamboeplant in het voorjaar weer kan groeien. Bovendien blijft bamboe groen in de winter. Tegen het einde van de lente is het goed om bamboe te snoeien om de plant weer te doen opleven. Einde winterperiode is het nuttig de plant op te schonen en droge en beschadigde stammen te verwijderen. Eind voorjaar (juni-juli) snoeien is de meest geschikte tijd om de toppen te snoeien en om uit te dunnen.
Bovengenoemde periodes zijn de meest voorkomende periodes waarin de bamboe gesnoeid wordt. Toch kunnen volledig volgroeide halmen eigenlijk het hele jaar door worden gesnoeid mocht daar behoefte aan zijn. Het is alleen af te raden om de jonge scheuten te snoeien. Deze groeien rond half april tot eind mei. Dwergbamboe planten kunnen aan het einde van de winter gesnoeid worden. Zo krijgt de bamboe een mooiere, dichtere en regelmatige vorm.
Vanaf welke hoogte kan ik bamboe snoeien?
Bamboe kan op elke hoogte worden gesnoeid. Echter, om te voorkomen dat de nieuwe scheuten die uit de grond komen worden beschadigd is het aan te raden te wachten met snoeien tot na het jaarlijkse voorjaars schietseizoen, wanneer de nieuwe scheuten groter en dus beter zichtbaar zijn. In principe kan bamboe het hele jaar door gesnoeid worden mits er geen nieuwe scheuten uit de grond komen.
De meeste bamboe kan worden gesnoeid zonder de plant te beschadigen. Om te ontdekken op welke hoogte de bamboe gesnoeid moet worden, is voornamelijk ook een kwestie van smaak en persoonlijke voorkeur. Omdat de bamboe plant zo snel groeit en daardoor ook eigenlijk het hele jaar door getrimd kan worden, maakt het niet zo veel uit op welke hoogte de bamboe gesnoeid wordt. Wees dus vooral niet bang om de schaar goed in de bamboe te zetten totdat de bamboe de gewenste hoogte heeft bereikt.
De reden voor het snoeien is dan meestal om de plant in vorm te brengen of in omvang te houden. Bij onderhoudssnoei kunnen oudere, dode of onaantrekkelijke halmen tot op grond niveau worden afgezaagd. Dode takken kunnen bij hun oorsprong worden afgezaagd. Als slechts een deel van een halm of tak wordt verwijdert, knip dan net boven een knoop. Op die manier blijft er geen stompje over dat zal afsterven en er lelijk uit zal zien. Als de top wordt teruggesnoeid, is het wenselijk misschien ook enkele zijtakken in te korten, zodat de plant er evenwichtiger uitziet en er geen lange takken aan de top overblijven. Denk eraan net boven een knoop te knippen.
Bamboe hagen kunnen een hoogte bereiken van wel 3 meter. Een bamboehaag tussen twee stukken grond mag volgens het Veldwetboek - een Belgisch wetboek dat de rechten en verplichtingen regelt omtrent natuur schap problemen - maximaal 2 meter hoog zijn. Als de bamboe vervolgens alsnog overlast bezorgt kan de rechter een lagere hoogte opleggen.
Woekerende bamboe snoeien
Er zijn twee soorten bamboe: woekerende en niet woekerende bamboe. Woekerende bamboe planten zijn lastiger te snoeien dan niet woekerende bamboe. Daarom is woekerende bamboe minder voordelig om te planten in de tuin of op het balkon. De bamboesoort groeit oncontroleerbaar, en is zo sterk en snel, dat het lastig is om de bamboe in bedwang te houden. Het is daarom verstandig om een bamboebegrenzer aan te schaffen wanneer woekerende bamboe in de tuin wordt geplaatst. Een voorbeeld van een woekerende bamboesoort is de eerder genoemde Phyllostachys. Andere veel voorkomende woekerende bamboesoorten zijn de Pseudo Sasa en de Sasa. Ook de Phyllostachys aurea en de Pseudosasa japonica behoren tot de niet woekerende plantensoort bamboe.
Woekerende bamboe vormt ondergrondse uitlopers, ook wel rhizomen genoemd. De nieuwe uitlopers groeien niet heel diep de grond in, maar verspreiden zich juist heel ver horizontaal. Door deze uitlopers ontstaan er nieuwe bamboe scheuten. In het geval van woekerende bamboesoorten kan zelfs jaren na het uitgroeien van de eerste bamboescheut meters verder op een nieuwe plant uit de grond komen. Dit maakt het moeilijker om het snoeien bij te houden.
Niet woekerende bamboe snoeien?
In tegenstelling tot woekerende bamboe krijgen niet woekerende bamboesoorten geen uitlopers en groeien ze vanuit een compacte pol. Een pol is een u-vormige wortelstok die zich naar boven ontwikkelt. Deze nieuwe wortelstokken ontstaan uit scheuten op een aanwezige wortelstok. Dit stimuleert de scheuten om zich binnen de bestaande oppervlakte te vermenigvuldigen, waardoor de bamboe pollen een klonterige vorm krijgen. Een voorbeeld van een niet woekerende bamboe soort is de bamboe fargesia.
Niet woekerende bamboe planten ‘woekeren’ niet, waardoor het veilig is deze soort in de tuin of zelfs op het balkon te plaatsen. Toch groeien de bamboe planten zo snel dat ze regelmatig gesnoeid moeten worden om er op hun best uit te zien. Neem bijvoorbeeld de Alphonse Karr bamboo. Deze niet woekerende bamboe soort groeit als nog zo flink dat het wenselijk is deze twee keer per jaar te snoeien zodat hij er niet uitziet ruig en onverzorgd uitziet. Wanneer deze niet vaak gesnoeid wordt zullen de halmen uitzicht en mogelijke uitgangen blokkeren. Klik hier voor meer informatie over de verschillende soorten bamboe.
Kortom, omdat bamboe zo ontzettend snel groeit, is het wenselijk om de bamboeplant minstens een keer per jaar te snoeien. Bamboe snoeien kan op verschillende manieren met verschillende doeleinden, maar de bamboe plant moet hoe dan ook worden onderhouden. De meest gewenste tijd om bamboe te snoeien verschilt per soort. Toch is dit over het algemeen rond het einde van de winterperiode of wel aan het einde van de lente. Lees meer over bamboe en ons Bamboi toiletpapier. Of bestel meteen Bamboi duurzaam toiletpapier in onze webshop. Lees ook hoe je bamboe kan planten en bamboe kan verzorgen.